Jak wygląda rozprawa rozwodowa – na co się przygotować?
O co pyta sąd na rozprawie rozwodowej? Ile to potrwa? Co, jeśli małżonkowie posiadają dzieci? To tylko niektóre z pytań, które mnożą się w głowach pary planującej rozwód. Choć to wydarzenie pełne negatywnych emocji, to można zmniejszyć stres – przygotuj się do rozprawy, tak żeby nic Cię nie zaskoczyło. Wyjaśniamy wszystkie najważniejsze kwestie na temat tego, jak wygląda sprawa rozwodowa.
Jak wygląda rozwód – najważniejsze informacje
Od momentu złożenia pozwu aż do uzyskania wyroku rozwodowego mija zwykle kilka miesięcy. Jeśli małżonkowie mają dużo kwestii spornych dotyczących winy za rozpad małżeństwa czy wychowania wspólnych dzieci, to postępowanie rozwodowe może przeciągnąć się do kilku lat. Poniżej wyjaśniamy, co składa się na cały ten proces.
1. Pozew rozwodowy
Sprawa rozwodowa jest inicjowana przez pozew o rozwód – pismo procesowe, w którym należy zawrzeć swoje żądania i ich uzasadnienie. Oprócz tego najważniejszego, czyli żądania rozwiązania małżeństwa, w pozwie rozwodowym możemy również domagać się:
- orzeczenia o winie drugiego małżonka,
- uregulowania kwestii władzy rodzicielskiej, alimentów i kontaktów z dzieckiem,
- podziału majątku czy eksmisji małżonka ze wspólnego mieszkania.
Z adwokatem skontaktuj się jeszcze przed wniesieniem pozwu – prawidłowe wypełnienie pisma procesowego bez prawniczej wiedzy nie jest dobrym rozwiązaniem.
2. Jak złożyć pozew o rozwód?
Pozwy o rozwód rozpatruje sąd okręgowy – należy więc złożyć pismo i załączniki w dwóch egzemplarzach do sądu w okręgu ostatniego wspólnego miejsca zamieszkania, jeśli jeden z małżonków nadal w nim mieszka. Jeśli nie, to składasz pozew w swoim sądzie okręgowym. W momencie złożenia pozwu będziesz musiał(a) zapłacić 600 zł, które później odzyskasz w części (rozwód bez orzekania o winie) albo w całości (wina drugiego małżonka), chyba że to Ciebie sąd uzna za winną/winnego rozpadu małżeństwa. Pamiętaj, aby dodatkowy egzemplarz pozwu i kopię załączników zachować dla siebie, aby była jasność co do tego, jakie dokumenty i o jakiej treści zostały złożone do sądu.
3. Rozprawa sądowa – o co pyta sąd?
Pytania, które pojawiają się na każdej sprawie rozwodowej, dotyczą przede wszystkim tego, czy decyzja o zakończeniu pożycia małżeńskiego jest ostateczna, czy małżonków nie łączy już więź emocjonalna (przestali się kochać), ekonomiczna (nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego) i fizyczna (przestali współżyć). Sąd poruszy również kwestię wspólnych małoletnich dzieci i wpływu rozwodu na ich życie. Oprócz tego każdy małżonek powinien przedstawić swoje wykształcenie, zawód, zarobki itp.
Sąd może stwierdzić, że uratowanie małżeństwa jest możliwe, bo nie nastąpił zupełny rozkład pożycia małżeńskiego i zaproponować małżonkom mediacje. Para nie musi jednak wyrażać zgody na takie spotkania.
4. Sprawa rozwodowa – jak się zachować?
Wizyta w sądzie jest dla znacznej większości osób wydarzeniem stresującym. Wynika to przede wszystkim z tego, że nie wiemy, co nas tam czeka. Przedstawiamy więc najważniejsze informacje:
- Obecność – powód i pozwany w sprawie rozwodowej muszą się stawić w sądzie na rozprawie, ale jeśli jest to niemożliwe, poinformuj sąd, że w Twoim imieniu pojawi się pełnomocnik (adwokat).
- Co zabrać – weź dokument tożsamości, najlepiej dowód osobisty.
- Sala rozpraw – w zawiadomieniu znajdziesz oznaczenie sali, w której odbędzie się rozprawa rozwodowa, a w razie problemu pomoże Ci pracownik biura obsługi sądu. Na drzwiach sali znajduje się wokanda, czyli lista spraw na dany dzień – sprawdź, czy jest tam Twój rozwód.
- Uczestnicy – na początku na salę wchodzą małżonkowie, pełnomocnicy stron i powołani świadkowie, którzy po odczytaniu swoich nazwisk udają się z powrotem na korytarz i czekają na wywołanie.
- Maniery – w swoich wypowiedziach używaj zwrotu „wysoki sądzie”, zrezygnuj z wulgaryzmów, nikogo nie obrażaj i nie daj się ponieść emocjom.
- Pełnomocnik – oprócz tego, że może wystąpić w Twoim imieniu, jeśli nie pojawisz się na rozprawie, to może też przemawiać za Ciebie, nawet jeśli jesteś obecna/-y na sali rozpraw.
Jak uzyskać rozwód na pierwszej rozprawie?
Najszybszy rozwód na jednej rozprawie jest możliwy, gdy strony nie mają wspólnych małoletnich dzieci, nie żądają orzekania o winie ani podziału majątku i gdy sąd nie musi regulować kwestii miejsca zamieszkiwania rozwiedzionej pary. Kluczowe jest porozumienie małżonków, którzy przed rozwodem powinni wspólnie ustalić, że doszło do pełnego i nieodwracalnego rozkładu pożycia.
Szybki rozwód – para mająca wspólne małoletnie dzieci
Jeśli małżonkowie posiadają małoletnie dzieci, to sąd w wyroku rozwodowym orzeka nie tylko o rozwiązaniu małżeństwa, ale także o losie pociech. Żeby ułatwić mu podjęcie decyzji, a co za tym idzie – dostać szybki i bezproblemowy rozwód – najlepiej spisać tzw. porozumienie rodzicielskie.
Dokument jest tworzony w obecności adwokata, z którym małżonkowie regulują wszystkie kwestie związane z pociechami i nie muszą ustalać ich podczas sprawy rozwodowej. W porozumieniu zapisuje się informacje o władzy rodzicielskiej, miejscu zamieszkania dzieci, kontaktach z rodzicami oraz alimentach. Sąd może wówczas ograniczyć postępowanie dowodowe do przesłuchania stron (rodziców) i jednego świadka, który potwierdzi ich zeznania.
Niestety rozprawa rozwodowa nie zawsze może odbyć się szybko i bezboleśnie, jeśli mąż i żona nie są zgodni w temacie winy za rozpad związku albo wychowania dzieci. Wtedy konieczne jest dłuższe postępowanie dowodowe, które rozstrzygnie kwestie związane z życiem dzieci, kiedy już dojdzie do orzeczenia rozwodu.
Sprawa rozwodowa – postępowanie dowodowe i przesłuchanie świadków
Na rozprawie rozwodowej sąd zajmuje się nie tylko przesłuchaniem stron i świadków, ale także rozpatrzeniem dowodów. To, ile trwa sprawa rozwodowa, w takim przypadku zależy od stanowisk obu stron, ilości i siły ich dowodów oraz liczby świadków. Rozwodząc się za porozumieniem stron, wystarczy złożenie odpisu aktu małżeństwa i przesłuchanie obojgu małżonków. W sprawach rozwodowych z orzekaniem o winie nie jest już tak prosto.
- Orzeczenie o winie na rozprawie rozwodowej
Jeśli jeden z małżonków nie zgodzi się na rozwód bez orzekania o winie, musi przygotować dowody, które potwierdzą jego wersję wydarzeń. Orzeczenie o winie leży najczęściej w interesie tego z małżonków, który chciałby domagać się alimentów od małżonka winnego.
Żeby w wyroku orzekającym rozwód znalazła się informacja o winie, trzeba przedstawić stosowne dowody, np. wiadomości, zdjęcia, nagrania, dokumenty – wszystko, co przemawia na niekorzyść drugiego małżonka. Twój adwokat pomoże Ci skompletować dobry materiał dowodowy. Możesz także powołać świadków, którzy potwierdzą Twoją wersję wydarzeń.
- Uregulowanie spornych kwestii dotyczących dzieci
Jeśli małżonkowie nie uregulują władzy rodzicielskiej, kontaktów z małoletnimi dziećmi i ponoszenia kosztów utrzymania dziecka we własnym zakresie, sąd zrobi to w wyroku orzekającym rozwód. Przedtem jednak konieczne będzie postępowanie dowodowe na podstawie dowodów materialnych i przesłuchań stron oraz powołanych świadków. Ponadto sąd może przesłuchać dziecko jako świadka, jeśli ukończyło 17 lat albo porozmawiać z nim poza salą rozpraw. Kolejny dowód to wywiad środowiskowy wykonany przez biegłych.
FAQ
1. Ile trwa rozprawa rozwodowa?
W przypadku rozwodu bez orzekania o winie i bez małoletnich dzieci można rozwiązać małżeństwo już na pierwszej rozprawie, która potrwa nawet mniej niż godzinę. Jeśli małżonkowie nie są zgodni, postępowanie jest tym dłuższe, im więcej kwestii spornych, dowodów i zeznań świadków.
2. Jak wygląda sprawa rozwodowa za porozumieniem stron?
To zależy od sprawy – czasami procedury sądowe trwają nawet wiele miesięcy, dlatego warto zadbać o Żeby doszło do bezproblemowego uznania powództwa, małżonek pozwany musi zgodzić się z żądaniem rozwodu. Sąd pyta strony, czy i z jakich powodów doszło do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Przesłuchanie świadków nie jest konieczne, jeśli para jest zgodna, a nie ma wspólnych małoletnich dzieci.
3. Sprawa rozwodowa – opłaty sądowe
Niepłacenie alimentów to przestępstwo. Jeśli komornik potwierdzi, że egzekucja środków od dłużnika okazała się Procedura rozwodowa rozpoczyna się po złożeniu opłaty sądowej w wysokości 600 zł. W przypadku rozwodu za porozumieniem stron sąd oddaje powodowi połowę kosztów, a kolejne 150 zł oddaje mu pozwany. W przypadku rozwodu z orzekaniem o winie sąd obciąży całością opłaty małżonka uznanego za wyłącznie winnego rozpadu małżeństwa.