Praktyka prowadzonych spraw pokazuje, że niejednokrotnie nieświadomi dłużnicy samodzielnie pisząc pisma procesowe bądź też składając oświadczenia na rozprawie uznają swój dług.
Uznanie długu stanowi oświadczenie dłużnika, bądź też każdy inny przejaw zachowania dłużnika, który chociażby pośrednio potwierdza świadomość dłużnika w zakresie istnienia długu i obowiązku zapłaty. Innymi słowy do uznania długu dochodzi w przypadku gdy dłużnik wprost powie lub napisze „uznaję dług”, „uznaję roszczenie powoda”, „zawierałem pożyczkę”. Uznanie to określa się właściwym, bezpośrednim potwierdzeniem roszczenia powoda.
Doktryna i judykatura wskazuje jednak, że do uznania roszczenia może dojść pośrednio przez inne zachowanie dłużnika np. w sytuacji gdy:
– dłużnik wystąpił do wierzyciela o rozłożenie zadłużenia na raty,
– dłużnik wniósł o umorzenie roszczenia,
– strony zawarły ugodę, której przedmiotem był dług,
– dłużnik dokonał częściowej spłaty długu,
– dłużnik wniósł o umorzenie części kapitału lub odsetek,
– dłużnik występuje o przedstawienie aktualnego salda zadłużenia.
Wszystkie powyższe zachowania cechuje istnienie wiedzy dłużnika odnośnie istnienia jego zadłużenia. Dłużnik dokonując takich czynności potwierdza istnienie długu oraz swojego obowiązku zapłaty. Jest to uznanie niewłaściwe. Zachowanie takie może przybrać formę zarówno zwykłej korespondencji pocztowej, wiadomości mailowych, SMS-ów, nagrań rozmów telefonicznych i innych.
Z doświadczenia zawodowego wynika, że niestety dłużnicy nie wiedzą jakie ryzyko niesie za sobą złożenie określonego oświadczenia lub danego zachowania. Bardzo często dłużnik, działający bez profesjonalnego pełnomocnika, podejmując się własnej obrony jedynie pogarsza swoją sytuację. Uznanie długu niesie za sobą daleko idące skutki, zwłaszcza dla dłużnika. Mianowicie prowadzi ono do zasądzenia całości dochodzonego roszczenia przez powoda i pozbawia dłużnika dalszych zarzutów, często w sprawach niezasadnych. Uznanie skutkuje także przerwaniem biegu przedawnienia roszczenia.
Często firmy windykacyjne same inicjują czynności prowadzące do uznania roszczenia przez dłużników np. wysyłają do dłużników propozycje ugody, odroczenia terminu płatności bądź prośbę o potwierdzenie salda zadłużenia. Odpowiedź na tego typu korespondencję, można również traktować w kategorii uznania roszczenia.
Pamiętaj uznanie niewłaściwe roszczenia jest oświadczeniem wiedzy, dlatego też nie można uchylić się od niego, jak również go cofnąć. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 marca 1997r. sygn. akt II CKN 46/97, OSNC 1997/10/143, wskazał, że „uznanie przez pozwanego roszczeń powoda za zasadne może być potraktowane jako uznanie tzw. niewłaściwe i jest ono jedynie oświadczeniem wiedzy, natomiast uchylić się można wyłącznie od skutków oświadczenia woli. Tym samym, nie sposób uznać, aby pozwany mógł swoim oświadczeniem o uchyleniu się od skutków uznania długu, skutki uznania zniweczyć.”
Nie chcesz popełnić błędów innych dłużników? Potrzebujesz profesjonalnej pomocy prawnej – skontaktuj się z nami.
r.pr. Piotr Frydrych
Kancelaria Adwokacka Szantar i Wspólnicy
biuro@szantar.pl; + 48 606 881 704