Jak walczyć o alimenty na dziecko?

Wychowanie dziecka wiąże się nie tylko z poświęceniem czasu i uwagi czy cierpliwością, ale także sporymi wydatkami. Zazwyczaj rodzice wspólnie ponoszą koszty utrzymania malucha, ale polskie prawo przewiduje również obowiązek pomocy dzieciom wychowanym przez samotnych rodziców. Zobacz poniżej, jak skutecznie walczyć o alimenty na dziecko oraz ile mogą wynosić.

Obowiązek alimentacyjny – co to jest?

Na początek sprawdź, czym tak naprawdę są alimenty na dziecko. Informacje znajdziesz w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym oraz ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów z dnia 7 września 2007 roku. Według art. 133 par. 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie może utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów utrzymania i wychowania dziecka.

Taki obowiązek alimentacyjny spoczywa na matce oraz ojcu wskazanym w akcie urodzenia dziecka. Warto także dodać, że jeśli ojcostwo zostało ustalone nieprawidłowo, obowiązek płacenia alimentów spoczywa na niewłaściwej osobie.

Alimenty powinny pokrywać potrzeby dziecka, np.:

• wyżywienie,
• leczenie,
• zakup odzieży,
• edukacja,
• wypoczynek i rozrywka.

Wydatki takie wynikają z usprawiedliwionych potrzeb dziecka – są konieczne i niezbędne. Mogą się jednak zmieniać ze względu na np. stan zdrowia czy wiek dziecka. Im dziecko jest starsze, tym jego potrzeby materialne rosną. Inna kwota alimentów zostanie zasądzona na dziecko w wieku 3 lat a inne na nastolatka mającego 15 lat. Podwyższenie alimentów jest wówczas uzasadnione zwiększonymi potrzebami dziecka (chociażby dodatkowe zajęcia edukacyjne, rozrywka). Natomiast zmniejszenie alimentów jest możliwe, jeśli rodzic zobowiązany do płacenia świadczeń traci możliwości majątkowe i zarobkowe. Usprawiedliwione potrzeby dziecka to również koszt zatrudnienia opiekunki, gdy rodzic pracuje i nie może samodzielnie zająć się maluchem.

Rodzaje alimentów:

• dobrowolne alimenty na dziecko,
• alimenty na nienarodzone dziecko,
• alimenty na dziecko niepełnoletnie,
• alimenty na dorosłe dziecko,
• alimenty na matkę dziecka bez ślubu.

Ustalenie wysokości alimentów

Przed złożeniem wniosku o pomoc finansową w utrzymaniu dziecka, trzeba określić wysokość alimentów. Wbrew pozorom nie jest ona stała. Wysokość alimentów zależy od dwóch najważniejszych czynników:

1. wysokości stałych, usprawiedliwionych potrzeb dziecka,
2. możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego.

Alimenty a dodatkowe wydatki na dziecko

Sąd rozstrzygający w sprawach alimentacyjnych uwzględnia stałe koszty utrzymania dziecka wymienione wyżej, czyli wydatki ponoszone regularnie. Oznacza to, że świadczenie alimentacyjne nie będzie obejmowało wydatków jednorazowych, jak wycieczka szkolna, przyjęcie urodzinowe albo zakup nowych mebli do pokoju dziecka. Sąd rozważa także, w jakim stopniu każdy z rodziców finansował wydatki na dziecko, aby odpowiednio ich obciążyć przy ustalaniu wysokości alimentów.

Możliwości majątkowe a obowiązek alimentacyjny względem dziecka

Aby płacić alimenty, trzeba mieć odpowiednie możliwości majątkowe, czyli możliwości finansowe. Ich oceny dokonuje sąd – bierze pod uwagę wysokość dochodów rodzica dziecka z tytułu m.in. pracy stałej lub dorywczej, prowadzenia własnej działalności gospodarczej, renty lub emerytury. Dodatkowo ocenie podlegają także dochody z pracy nieopodatkowanej i niezgłoszonej, a także oszczędności.

Możliwości zarobkowe zależą od potencjału rodzica do uzyskania dochodów – czy może realnie podjąć pracę i z jakim wynagrodzeniem, aby rozpocząć płacenie alimentów. Sąd określa też, czy dana osoba ma możliwość zmiany pracy na lepiej płatną albo podjąć dodatkowe zatrudnienie. Zakres obowiązku alimentacyjnego ustala się, kierując się zasadami logiki i doświadczenia życiowego.

Jak zawalczyć o wypełnienie obowiązku alimentacyjnego?

O alimenty na dziecko możesz zawalczyć w postępowaniu sądowym, niezależnie czy chodzi o pozew, czy wniosek o alimenty. Nie istnieje jednak gotowy wzór takiego pisma. O pomoc w sporządzeniu pisma warto poprosić więc doświadczonego prawnika, np. z Kancelarii Adwokackiej Szantar. Prawnik – adwokat lub radca prawny –  dodatkowo wyjaśni każdy etap tego procesu i sprawi, że zarówno rodzic występujący o alimenty jak i dziecko unikną sporej dawki stresu. Także w sytuacji gdy zostaniesz pozwany o alimenty warto skorzystać z pomocy prawnej aby doprowadzić do zasądzenia alimentów w adekwatnej wysokości.

Strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych rzadko dysponuje dokumentami obrazującymi możliwości finansowe drugiego rodzica (umowy, deklaracje podatkowe, decyzja o rencie lub emeryturze). Z tego względu może domagać się, by sąd właściwy zobowiązał rodzica do przedstawienia takich pism. Obowiązek alimentacyjny rodziców również obejmuje osoby, które nie mają kontaktu z dzieckiem albo ukrywają swoją sytuację majątkową – sąd wówczas przeprowadza postępowanie dowodowe.

Roszczenia alimentacyjne – dokumenty

Dla potwierdzenia usprawiedliwionych kosztów utrzymania dziecka warto do wniosku załączyć dokumenty takie jak:

• umowa najmu i rachunki za utrzymanie mieszkania;
• paragony lub faktury za zakup odzieży, obuwia, środków czystości, żywności;
• umowa ze żłobkiem i opiekunką;
• rachunki lub umowy z tytułu zajęć dodatkowych dziecka, jak języki obce czy sport;
• dokumentacja lekarska i paragony za zakup leków.

Pozew należy złożyć w sądzie rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania dziecka.

Wniosek o zabezpieczenie alimentów z datą wsteczną

Procedury sądowe w przypadku alimentów na dziecko mogą trwać nawet kilka miesięcy. Aby zapewnić dziecku oraz jednemu z rodziców środki na utrzymanie, trzeba postarać się o zabezpieczenie alimentów. Zabezpieczenie pozwala uzyskać niezbędne świadczenia jeszcze w trakcie trwania postępowania. Jeśli strona wykaże, że z poprzedniego okresu pozostają niezaspokojone potrzeby, warto zadbać o zabezpieczenie z datą wsteczną, które ureguluje należne środki.

Wykorzystanie funduszu alimentacyjnego

Rodzice samotnie wychowujący dziecko mogą skorzystać z funduszu alimentacyjnego, czyli pomocy finansowej, o ile nie otrzymują już alimentów od drugiego rodzica. Najczęściej ma to miejsce jeśli osoba zobowiązana do płacenia alimentów jest niewypłacalna albo się od tego uchyla. Aby uzyskać pomoc z funduszu trzeba spełniać jednak kilka warunków, m.in. zmieniające się kryterium dochodowe oraz udowodnioną bezskuteczność egzekucji.

Wydatki na dziecko – alimenty

Sprawa o alimenty na dziecko może być dość skomplikowana, zwłaszcza przy złożonej sytuacji rodzinnej. Aby wszystko przebiegło zgodnie z planem, najlepiej jest skontaktować się ze sprawdzonym doradcą, który przeprowadzi Cię przez wszystkie etapy i pomoże zebrać odpowiednie dokumenty. Prawnicy z Kancelarii Adwokackiej Szantar są w tej kwestii godni zaufania – przekonaj się, jak zawalczą o Twoje prawa.

FAQ