Czy powództwo może być przedwczesne?
Czy powództwo może być przedwczesne?
Wielokrotnie w sprawach, które trafiły do naszej kancelarii Sądy uznawały, iż powództwo zostało wniesione przedwcześnie i oddalały je w całości. Dotyczyło to zarówno spraw na kilkaset złotych jak również spraw na kilkaset tysięcy złotych.
Czym jest zatem przedwczesność powództwa oraz jaki ona ma skutek procesowy?
Powód wnosząc pozew do sądu winien dokładnie określić jego żądanie a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczyć wartości przedmiotu sporu. Powód winien w uzasadnieniu pozwu wskazać m. in. fakty, na których opiera swoje żądanie, (wynika to wprost z art. 187 § 1. kpc).
W przypadku umów pożyczek lub umów kredytu wymagalność roszczenia wynikać będzie z postanowień umowy stanowiącej źródło roszczenia powoda w konkretnym postępowaniu sądowym.
Jednakże należy rozróżnić dwa zupełnie różne terminy– termin spełnienia świadczenia (termin zapłaty) oraz termin wymagalności. Podkreślania wymaga, iż terminy te nie są tożsame.
Termin spełnienia świadczenia to ostatni dzień, w którym najpóźniej dłużnik musi spełnić swoje świadczenie. Dla przykładu: jeżeli umowa pożyczki została zawarta na okres 30 dni w dniu 1 stycznia 2021 r. (czyli do dnia 31 stycznia 2021 r.) to terminem płatności jest dzień 31 stycznia 2021 r.
Natomiast dzień wymagalności roszczenia to następny dzień po terminie spełnienia świadczenia przez dłużnika. Terminem wymagalności umowy pożyczki zawartej na okres 30 dni w dniu 1 stycznia 2021 r. (czyli do dnia 31 stycznia 2021 r.) jest zatem dzień 1 lutego 2021 r.
Umowy jednak, szczególnie te na duże kwoty (umowy pożyczki bankowej, kredytu) zastrzegają rozłożenie spełnienie świadczenia na okres kilku lub kilkudziesięciu miesięcy. W przypadku właśnie takich umów zawartych na dłuższe okresy strony umowy zawsze wprowadzają konkretną procedurę wypowiedzenia umowy.
Procedura ta dotyczy zindywidualizowania podstaw do wypowiedzenia umowy ( np. opóźnienie w zapłacie dwóch rat), oraz sposobu wypowiedzenia umowy (wypowiedzenie wysłane przesyłką poleconą, w określonych terminie po doręczeniu wezwania do zapłaty).
Nadmienić należy, iż analizując prawidłowość przeprowadzenia owej procedury na uwadze mieć należy nie tylko postanowienia konkretnych umów ale również powszechnie obowiązujące przepisy prawa w tym np. prawa bankowego. Takim przepisem w sytuacji kiedy mamy do czynienia z kredytem czy pożyczką udzieloną przez Bank jest w szczególności art.75a-c prawa bankowego, który zastrzega obowiązek Banku uprzedniego wezwania do zapłaty kredytobiorcy w terminie 14 dni przed złożeniem oświadczenia o wypowiedzeniu.
Przedwczesność wytoczonego powództwa oznacza zatem sytuację kiedy mając na uwadze treści postanowień dotyczących procedury wypowiedzenia umowy oraz obowiązujące przepisy prawa, wskutek przeprowadzenia jej w sposób nieprawidłowy bądź też nie przeprowadzenia jej w ogóle, roszczenie powoda nie stało się wymagalne.
Przykładem takich sytuacji może być:
- wysłanie oświadczenia o wypowiedzeniu na nieprawidłowy adres kredytobiorcy,
- złożenie oświadczenia o wypowiedzeniu umowy w przypadku zaległości w zapłacie jednej raty w przypadku, kiedy postanowienia umowy przewidują, iż podstawą do wypowiedzenia jest zaległość co najmniej dwóch rat,
- złożenie oświadczenia o wypowiedzeniu umowy przy braku uprzedniego wezwania do zapłaty przed wypowiedzeniem (w przypadku Banku niezależnie od zawarcia w umowie postanowień dotyczących obowiązku uprzedniego wezwania z uwagi na powszechnie obowiązujący przepis art 75 c prawa bankowego.)
Bank nie może swobodnie wypowiedzieć umowy kredytowej, gdy kredytobiorca popadł w opóźnienie ze spłatą kredytu. Zgodnie z określoną ustawowo procedurą, w pierwszej kolejności powód winien doręczyć kredytobiorcy wezwanie do zapłaty określone w art. 75c ust. 1-2 ustawy Prawo bankowe oraz odczekać do upływu dodatkowego terminu na spłatę zadłużenia wyznaczonego w wezwaniu (nie krótszego niż 14 dni roboczych). Dopiero po upływie tego terminu bank może złożyć wobec kredytobiorcy oświadczenie woli w sprawie wypowiedzenia umowy kredytowej. W przypadku gdy powyższe przesłanki nie zostały spełnione, czynność prawna banku polegająca na wypowiedzeniu umowy jest nieskuteczna. W szczególności nie prowadzi ona do wymagalności wierzytelności banku o spłatę tej części kredytu, co do której kredytobiorca nie pozostawał w opóźnieniu.
Jeśli przeciwko Tobie zostało wytoczone powództwo i potrzebujesz pomocy? Skontaktuj się z Nami.
adw. Agnieszka Lipińska, Kancelaria Adwokacka Szantar i Wspólnicy, biuro@szantar.pl
